საქართველოს მართმადიდებლური ეკლესია წმინდა ნინოს საქართველოში შემოსვლას აღნიშნავს

საქართველოს სამოციქულო და მართმადიდებლური ეკლესია, 1 ივნისს,  ქართველთა განმანათლების და მოციქულთა სწორის წმინდა ნინოს საქართველოში შემოსვლას იხსენიებს.

საქართველოში ქრისტიანობის გავრცელება I საუკუნეში დაიწყო. ქრისტიანობა იქადაგეს ქრისტეს მოციქულებმა — ანდრია პირველწოდებულმა და სვიმონ კანანელმა.

ქართლის გაქრისტიანება წმინდა ნინოს სახელთან არის დაკავშირებული. წმინდა ნინო წარმოშობით კაბადოკიიდან იყო. იგი ქრისტეს რწმენით აღზარდა მოხუცმა ქალმა, სარა ნიაფორმა. სწორედ მისაგან შეიტყო ნინომ, რომ ქრისტეს კვართი დაკრძალული იყო წარმართთა ქვეყანაში — ქართლის დედაქალაქ მცხეთაში. ეს კვართი მცხეთაში ჩამოიტანეს ქრისტეს ჯვარცმასთან დაკავშირებით იერუსალიმში მყოფმა ებრაელებმა, ელიოზ მცხეთელმა და ლონგინოზ კარსნელმა. შინ დაბრუნებულებს ელიოზის და, სიდონიაშეეგება. ძმას მაცხოვრის კვართი გამოართვა, გულში ჩაიკრა, გოდებით მოისმინა ქრისტეს ჯვარცმის ამბავი და სული განუტევა. გარდაცვლილს კვართი ვერაფრით გამოართვეს და მცხეთელი ებრაელები იძულებული გახდნენ, სიდონია კვართთან ერთად დაეკრძალათ.

მას მერე, რაც ნინომ თავისი აღმზრდელისგან, სარასგან გაიგო, რომ მაცხოვრის კვართი წარმართთა ქვეყანაში იმყოფებოდა, წმინდა ქალწული საქართველოს ნახვასა და იმ პერანგის თაყვანისცემაზე ლოცულობდა, რომელიც თავად ღვთისმშობელმა მოუქსოვა საყვარელ ძეს. ღვთისმშობელმა შეისმინა მისი ვედრება, სიზმარში გამოეცხადა ნინოს და, თავისი თანადგომის ნიშნად, ვაზის ჯვარი მისცა. გამოღვიძებულ ნინოს მართლაც ჯვარი ეჭირა ხელში. მან საკუთარი თმებით შეკრა იგი.

ქართლში ჩასვლამდე ხანგრძლივი და რთული გზის გავლა მოუხდა წმინდა ნინოს. ბოლოს მან ჯავახეთში ფარავნის ტბამდე მიაღწია. იქ მეთევზეებმა დააპურეს და მცხეთის გზა ასწავლეს. ქალაქ ურბნისში წმ. ნინო არმაზის დღესასწაულზე მიმავალ ხალხს შეუერთდა და მათთან ერთად შევიდა მცხეთაში. მეფე მირიანი არმაზის კერპისკენ მიემართებოდა, რათა თაყვანი ეცა მისთვის. როდესაც ნინომ ხალხის კერპთაყვანისცემა იხილა, დამწუხრდა და ღმერთს შეევედრა, კერპი შეემუსრა. მოულოდნელად ქარიშხალი ამოვარდა, გაისმა ჭექა-ქუხილი, წამოვიდა საშინელი წვიმა და სეტყვა. ხალხი სწრაფოდ დაიფანტა, კერპი კი დაიმსხვრა.

წმინდა ნინო საცხოვრებლად მცხეთაში დარჩა, სადაც ქრისტიანობის ქადაგება დაიწყო. ამას გარდა, წმინდა ნინომ ავადმყოფების განკურნებითაც გაითქვა სახელი. მისი მოღვაწეობის შესახებ სამეფო კარზეც შეიტყვეს. როცა დედოფალი ნანა მძიმე სენით დაავადდა და მისი შველა ვერავინ შეძლო, დახმარება წმინდა ნინოს სთხოვეს. მან დედოფალი სამეფო ბაღში დაიბარა, სადაც თავად ცხოვრობდა. ეახლა ნანა ქრისტეს მქადაგებელ ასულს. წმინდა ნინომ ილოცა, დედოფალს პირჯვარი გადასახა და ნანა განიკურნა. ამის შემდეგ დედოფალმა ნანამ ქრისტე აღიარა, მაგრამ მეფე მირიანი მაინც წარმართად დარჩა.

323 წლის 20 ივლისს, შაბათ დღეს, მეფე მირიანი ამალასთან ერთად სანადიროდ წავიდა მუხრანისკენ. მას გადაწყვეტილი ჰქონდა, მცხეთაში დაბრუნებისთანავე ამოეწყვიტა ყველა ქრისტიანი, მათ შორის, ნანა დედოფალიც, თუ ის არ უარყოფდა ქრისტეს რჯულს. თხოთის მთაზე ასულ მეფეს ზუსტად შეუადღეს მზე დაუბნელდა. სრულმა უკუნმა მოიცვა არემარე. ირგვლივ არაფერი ჩანდა. სიბნელეში მეფეს ყველა თანმხლები მხედარი შემოეფანტა და მარტო დარჩა. შეძრწუნებულმა მეფემ თავის კერპებს — არმაზსა და ზადენს სთხოვა დახმარება, მაგრამ უშედეგოდ. ბოლოს მირიანს ნინოს ღმერთი გაახსენდა. ახლა ჯვარცმულ ღმერთს სთხოვა, გაენათებინა მისთვის ბნელი. სანაცვლოდ, მირიანი დაპირდა, რომ გაქრისტიანდებოდა, აღმართავდა ჯვარს და ააშენებდა სალოცავს. თქვა თუ არა ეს, იმწამსვე გამოანათა მზემ. ქართლის მეფე ცხენიდან ჩამოხტა, ხელები აღმოსავლეთისკენ გაიშვირა და სამყაროს შემოქმედი ადიდა. მირიანმა ის ადგილი დაიმახსოვრა, რადგან ქრისტეს ჯვრის აღმართვა გადაწყვიტა, რათა იმდღევანდელი სასწაულის ამბავი სამარადჟამოდ შენახულიყო. შემდეგ მეფე კვლავ ამხედრდა და მცხეთისკენ გაემართა. გზადაგზა თავისი დაფანტული მხედრობაც იპოვა და შემოიკრიბა. მათაც ურჩია, თაყვანი ეცათ ნინოს ღმერთისთვის.

სასწაულებრივად გადარჩენილი მეფის შესახვედრად მცხეთის გარეთ, ქინძარსა და ღართში გამოეფინა მთელი ქალაქი. ნანა დედოფალიც იქ იყო. თურმე, ჯერ მირიანის დაღუპვის ამბავი გავრცელებულა, მერე კი მისი მშვოდობით დაბრუნების. ამის გამო ყველა სიხარულს მოეცვა.

ამ დროს წმინდა ნინო მაყვლოვანში მწუხრის ლოცვაზე იდგა. მასთან ერთად იყო მისი ორმოცდაათი მოწაფეც. მეფე წმინდა ასულს ეახლა, უამბო თავს გადახდენილი სასწაულის შესახებ და ჰკითხა, თუ იყო იმის ღირსი, რომ ლოცვით მიემართა ქრისტესთვის. გახარებულმა წმინდა ნინომ აუხსნა, როგორ უნდა მოქცეულიყო. მეფე მირიანმა ქრისტიანობა მიიღო და ქრისტიანობა სახელმწიფო რელიგიად გამოაცხადა.

ქართლის მეფემ რომის იმპერატორს ელჩები აახლა და სთხოვა, მღვდლები გამოეგზავნა ქართლში ხალხის მოსანთლად. საქართველოს ეკლესია თვლის რომ ეს მოხდა 326წელს. ქართლის ეკლესიის პირველი მმართველი გახდა საბერძნეთიდან ჩამოსული იოანე.

325 წლისათვის ქრისტიანობა უკვე ფართოდ იყო გავრცელებული საქართველოში. ამის დასტურია ის ფაქტი, რომ ბიჭვინთაში არსებობდა საეპისკოპოსო და ბიჭვინთის ეპისკოპოსი სტრატოფილე ესწრებოდა ნიკეის პირველ მსოფლიოს საეკლესიო კრებას.