“გიორგი მიქაუტაძის უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატად ყოფნა დაუშვებელია”

უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის შესარჩევ კონკურსში დაუშვებელია გიორგი მიქაუტაძის კანდიდატად მონაწილეობა, რადგან ამით ჩრდილი ადგება იმ პროცესს, რომელიც ჩვენი ქვეყნის მართლმსაჯულების სისტემისთვის ისტორიული მნიშვნელობისაა, – ამის შესახებ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს არამოსამართლე წევრების, ნაზი ჯანეზაშვილისა და ანა დოლიძის ერთობლივ განცხადებაშია ნათქვამი.
როგორც განცხადებაშია აღნიშნული, უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეების თანამდებობაზე არჩევის მთელი ეს პროცესი, უნიკალური შანსია სასამართლო სისტემისადმი საზოგადოების ნდობის განსამტკიცებლად.
„იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს როლი და მისი საქმიანობა განაპირობებს საბოლოო შედეგებს, უზენაესი სასამართლოს დაკომპლექტებასთან დაკავშირებით, ასევე საბჭოში განხორციელებული საქმიანობა გარკვეული ინდიკატორი იქნება იმისა, რამდენად სამართლიანად და კანონიერად წარიმართა კანდიდატების შერჩევის პროცესი.
ამჯერად ყურადღებას ვამახვილებთ იმ დარღვევებზე, რომელიც გიორგი მიქაუტაძის კონკურსში მონაწილეობას უკავშირდება და განპირობებულია ორი ძირითადი ფაქტორით:
1. მიქაუტაძე, როგორც იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანი, კვლავ ინარჩუნებს იუსტიციის საბჭოს აპარატის მოქმედი ხელმძღვანელის სტატუსს
2019 წლის 7 ივნისს გიორგი მიქაუტაძემ განაცხადა, რომ იგი მონაწილეობას ვერ მიიღებდა უზენაესი სასამართლოს კანდიდატების შერჩევის შესახებ საკითხების განხილვაში, რადგან თავად არის კონკურსის ერთ-ერთი მონაწილე, თუმცა იგი კვლავ რჩება იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივნად და კანონის შესაბამისად, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს აპარატის ხელმძღვანელიცაა.
უზენაესი სასამართლოს კანდიდატების შესარჩევ კონკურსში აპარატი მნიშვნელოვან და კომპლექსურ საქმიანობას ახორციელებს. კერძოდ, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს სათანადო სტრუქტურული ერთეული ინფორმაციის მოძიებისას საფუძვლიანად სწავლობს კანდიდატების პროფესიულ რეპუტაციასა და საქმიანობას: ამოწმებს მათ მიერ წარდგენილი ინფორმაციის სიზუსტეს; უკავშირდება კანდიდატის რეკომენდატორებს; გამონაკლის შემთხვევებში დამატებითი შეკითხვებით მიმართავს ინფორმაციის მიმწოდებელს ან/და ინფორმაციის მისაღებად მის მიმწოდებელთან ჰქონდეს ზეპირი კომუნიკაცია.
ვინაიდან დღეს კანდიდატებს შორის არის თავად გიორგი მიქაუტაძე, გამოდის რომ მისი ხელმძღვანელობით მოქმედი აპარატი ინფორმაციას მის შესახებაც აგროვებს. აშკარაა, რომ ამ შემთხვევაში გიორგი მიქაუტაძე უპირატეს მდგომარეობაშია. მის ხელშია მძლავრი ბერკეტი იმისა, რომ ინფორმაციის მოძიების პროცესი წარმართოს მისთვის სასარგებლოდ.
ამრიგად, ერთი მხრივ, გიორგი მიქაუტაძე ფორმალურად ჩამოშორდა კანდიდატების შერჩევის პროცესს, თუმცა, მეორე მხრივ, ის ინარჩუნებს აპარატის ხელმძღვანელის თანამდებობას, და უძღვება აპარატის მუშაობას, რომელიც ახდენს თითოეული კანდიდატის შესახებ ინფორმაციის მოძიებასა და დამუშავებას, მაშინ როდესაც თავად მიქაუტაძე ერთ-ერთი კანდიდატია. უფრო მეტიც, იგი იმყოფება პრივილეგირებულ მდგომარეობაში, იმ თვალსაზრისითაც, რომ მისგან განსხვავებით, სხვა კანდიდატებს კონკურენტების შესახებ ცნობებზე ხელი არ მიუწვდებათ.
2. გიორგი მიქაუტაძე, როგორც იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანი, ვალდებულია ხელი მოაწეროს კანდიდატთა პირველი კენჭისყრის შედეგების ოქმს
კანონი არ ითვალისწინებს საბჭოს მდივნის სრულად ჩამოშორებას უზენაესი სასამართლოს შესარჩევი კონკურსიდან, რადგან მას ამ პროცესში, როგორც მდივანს, ექსკლუზიური ფუნქცია აკისრია. მას შემდეგ, რაც იუსტიციის უმაღლესი საბჭო ჩაატარებს კენჭისყრას, რათა შეირჩეს 50 კანდიდატი, „საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის თანახმად, კენჭისყრის დასრულების შემდგომ დგება შესაბამისი ოქმი, რომელსაც ხელი უნდა მოაწეროს საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანმა.
კანონი არ ითვალისწინებს სხვა ალტერნატივას, ასევე კანონით არ არსებობს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივნის უფლებამოსილების სხვა პირზე დაკისრების სტანდარტიც. ასეთი წესი გათვალისწინებულია მხოლოდ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტით, რომლის თანახმადაც, მდივნის არყოფნის შემთხვევაში მის მოვალეობას, მისივე დავალებით ასრულებს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს ერთ-ერთი წევრი. გიორგი მიქაუტაძემ დღემდე ეს პროცედურაც კი არ დაიცვა და როგორც უკვე აღვნიშნეთ, დღემდე ასრულებს მდივნის მოვალეობებს.
ეს ნიშნავს იმას, რომ გიორგი მიქაუტაძე, როგორც მოქმედი მდივანი, ვალდებულია ხელი მოაწეროს ოქმს, რომელიც მოკლე სიის შედგენას ეხება და ამავდროულად უარი უნდა თქვას კანდიდატობაზე.
დაბოლოს უნდა აღინიშნოს კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც ამ პროცესში გამოიკვეთა. 2019 წლის 7 ივნისს, მას შემდეგ რაც გიორგი მიქაუტაძემ განაცხადა, რომ იგი კანდიდატების შერჩევის პროცედურებში მონაწილეობას არ მიიღებდა, საბჭომ ხმათა უმრავლესობით სხდომის თავმჯდომარის როლი დააკისრა მოსამართლე წევრს, დიმიტრი გვრიტიშვილს. მსგავს პროცედურას „საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონი არ ითვალისწინებს, შესაბამისად, ამგვარი გადაწყვეტილების მიღება თამამად შეიძლება ითქვას, რომ არის საბჭოს წევრთა უმრავლესობის „შემოქმედება“, რომელსაც არაფერი აქვს საერთო კანონთან.
შეგახსენებთ, რომ რამდენიმე თვის წინ ინტერესთა კონფლიქტის თავიდან ასაცილებლად ჩვენ (ანა დოლიძე და ნაზი ჯანეზაშვილი) ვითხოვდით ისეთი სტანდარტის შემოტანას, რომელიც საბჭოს მოქმედ წევრს, მათ შორის მდივანს, არ მისცემდა შესაძლებლობას, რომ თავადვე ყოფილიყო კანდიდატი. სამწუხაროდ, ჩვენი წინადადება, რომელიც გამორიცხავდა საბჭოს მოქმედი წევრის, მათ შორის საბჭოს მდივნის კონკურსში მონაწილეობას, პარლამენტმა არ გაითვალისწინა.
მიგვაჩნია, რომ დღეს შექმნილ ვითარებაში ერთადერთი გამოსავალი რჩება. მოვუწოდებთ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანს, დაიცვას მიუკერძოებლობის უმთავრესი პრინციპები უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატურების შერჩევის პროცესში და შეასრულოს მასზე დაკისრებული შესაბამისი ვალდებულებები, რასაც შედეგად მისი მხრიდან უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატობაზე უარის თქმა უნდა მოჰყვეს“, – ნათქვამია ნაზი ჯანეზაშვილისა და ანა დოლიძის განცხადებაში.